Zaginięcia osób starszych – jak przeciwdziałać i co zrobić, jeśli to się zdarzy?

W trakcie moich badań do pracy doktorskiej i wywiadów z opiekunami niemal w każdym pojawił się wspólny wątek, w którym chory wyszedł z domu i był poszukiwany przez rodzinę. W każdym z przypadków opiekun przyznaje, że się nie spodziewał takiej sytuacji i nie wiedział co robić. W stresie to zupełnie normalne, że nie myślimy racjonalnie w takim stopniu, jak w sytuacji omawianej "na chłodno".

Dziś profilaktycznie poruszymy temat bardzo ważny –  zaginięcia osób starszych.

Tekst w dużej mierze  oparty jest o zalecenia Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku, ale informacje mają charakter uniwersalny i zasada postępowania jest taka sama gdziekolwiek mieszkamy www.podlaska.policja.gov.pl

Na zewnątrz jest coraz zimniej, a to niesie za sobą jeszcze większe ryzyko utraty zdrowia i życia u osoby zaginionej, niż w okresie letnim. Blisko 20% osób zaginionych to osoby starsze.

Podstawowe przyczyny to zaniki pamięci spowodowane chorobami takimi jak: następstwa udarów, wylewów, choroba Alzheimera, demencje i zaburzenia pamięci spowodowane urazem. Zdarza się, że osoba starsza zasłabnie, jest w szpitalu bez dokumentów, a jeśli rodzina nie mieszka z seniorem na co dzień to czasem dopiero po kilku dniach orientuje się, że osoby nie ma w domu i zaczyna poszukiwania, jednak często nie wiadomo gdzie zacząć.

Jeszcze poważniejsza sytuacja jest, gdy osoba z chorobą Alzheimera wybiera się z domu np. chcąc odwiedzić córkę, syna, przyjaciół lub nawet osoby już nieżyjące, nie wiedząc, że nie żyją. Sprawna osoba bez problemu dotrze z pomocą innych na dworzec, a każdy chętnie pomoże staruszce/ staruszkowi wsiąść do pociągu itp. Zanim zorientujemy się, że naszego bliskiego nie ma, może on już być na drugim końcu Polski. Jeśli nie ma dokumentów szukanie może być bardzo trudne.

 Jak zapobiegać zaginięciom.

• Przede wszystkim kontrolujmy co dzieje się z naszymi seniorami. Wystarczy telefon, by wiedzieć czy są w domu.
• Dobrze poprosić sąsiadów, by zwrócili uwagę na naszego bliskiego i w sytuacjach niepokojących zadzwonili do nas.
• Nakłaniajmy bliskich do noszenia dowodu osobistego, nawet jeśli nie są seniorami i cieszą się dobrym zdrowiem. Nigdy nie wiemy, kiedy zdarzy się wypadek, wylew lub inna sytuacja medyczna, która skończy się w szpitalu. Trudno znaleźć rodzinę kogoś kto trafia do szpitala jako NN, a do tego nie można odtworzyć danych z komputera szpitala, nawet jeśli chory już w nim przebywał.
• na wewnętrznej stronie ubrania naszego bliskiego należy wszyć „metki” z imieniem, nazwiskiem i adresem oraz numerem telefonu, pod który należy dzwonić, jeśli dana osoba nie będzie wiedziała, jak trafić do domu; sprawdza się też wszywanie metek w obuwie –  je zwykle chory ma na sobie najdłużej i nawet jeśli rozbiera się to zostawia na sobie buty.
• na „metkach” wszytych w ubrania lub na osobnej kartce noszonej w kieszeni warto zapisać, na co choruje nasz bliski i jakie leki przyjmuje;
• jeżeli nasz bliski przyjmuje leki należy dopilnować, aby robił to regularnie i zawsze miał je przy sobie;
• jeśli osoba starsza, mająca kłopoty z pamięcią, samodzielnie porusza się po mieście lub podróżuje koniecznie musi mieć ze sobą telefon komórkowy, w którym zapisane są numery do rodziny;
• na liście kontaktów telefonu komórkowego osoby starszej warto wpisać numer ICE (Jest to telefon, pod który będą dzwonić ratownicy w razie wypadku. Należy wybrać numer osoby z najbliższej rodziny, najlepiej osoby mającej prawo jazdy i samochód, która mogłaby szybko dostać się na miejsce wypadku);
• warto znać ubrania naszego bliskiego, aby w przypadku zaginięcia móc opisać jego ubiór lub wydedukować go na podstawie brakujących części garderoby;
• warto mieć aktualne zdjęcia bliskiego, by w razie potrzeby przekazać je policji;
• warto znać ulubione miejsca seniora, gdyż istnieje prawdopodobieństwo, że udał się właśnie tam.

Nasz bliski zaginął. Co robić?

• jak najszybciej powiadom najbliższą jednostkę policji;
• przekaż policji wszystkie informacje dotyczące osoby zaginionej;
• dokładnie przeszukaj okolicę, prześledź krok po kroku trasę, którą mógł przebyć zaginiony, możesz pokazać zdjęcie zaginionego osobom, które mieszkają  lub pracują w pobliżu;
• sprawdź szpitale i wszelkie miejsca, w których osoba zaginiona może przebywać, zadzwoń do znajomych;
• wydrukuj plakaty ze zdjęciem osoby zaginionej, nie należy drukować plakatów z własnym numerem telefonu (narażamy się tym samym na mnóstwo informacji, nierzadko błędnych);
• pamiętaj o zaangażowaniu w poszukiwania grupy poszukiwawczo-ratowniczej, taką pomoc może oferować policja, można ją zorganizować we własnym zakresie;
• warto aktywnie uczestniczyć w poszukiwaniach, trzeba rozdzielić zadania między rodzinę, przyjaciół i wszystkich, którzy chcą i mogą pomóc.

W sprzedaży są lokalizatory GPS, która można osobie starszej umieścić na ubraniu czy nadgarstku i w sytuacji oddalenia od miejsca stałego pobytu śledzić trasę.

Jak mogę pomóc osobie zaginionej?

Bardzo ważna jest nasza czujność i empatia w kontaktach z seniorami z naszego otoczenia. Jeśli widzimy kogoś kto zachowuje się w naszym odczuciu dziwnie, wygląda na zagubionego, prosi o nietypowe rzeczy np. wskazanie drogi na dworzec będąc z przeciwnej części miasta niż ten dworzec, bądźmy otwarci na zapytanie i zweryfikowanie planów tej osoby.

To samo dotyczy nietypowego ubrania np. na zewnątrz jest 1 stopień, a senior ubrany jest w sweter i kapcie. Nie jest to normalny ubiór i powinno to wzbudzić nasze podejrzenia, że może potrzebować pomocy. Jesteśmy w większości opiekunami i wyczuwamy w rozmowie, kiedy ktoś jest zagubiony, niespójny, bądź mało wiarygodny, nie bójmy się tego wykorzystać i pomagajmy.

Co robić kiedy ustalimy, że ktoś się zgubił? Poprosić do dane lub kontakt do rodziny, a jeśli nie możemy tego ustalić, skontaktujmy się z komendą policji pod numerem alarmowym. Z pewności nam pomogą. Takie działanie może uratować czyjeś zdrowie i życie.

Przesłanie na dziś:

Działajmy zapobiegawczo, bądźmy czujni i nie bójmy się pomagać!